Həkim-Fizioterapevt – tibbin bir sahəsində ixtisaslaşan həkimdir. O, ilk növbədə 6 illik Tibbi bilik bazasına malik olmalıdır (Azərbaycan Tibb Universitetində təhsil almış olmalıdır). Həmçinin o, fizioterapiya üsulları vasitəsilə xəstəliklərin profilaktikası, diaqnostikası və müalicəsi ilə məşğul olur. Fizioterapiya – fiziki amillərdən (istilik, soyuq, elektrik, işıq, ultrasəs, maqnit sahəsi və s.) terapevtik məqsədlə istifadəni əhatə edir.
Fizioterapevt hansı xəstəlikləri müalicə edir?
- Əzələ-skelet sistemi xəstəlikləri:
- Osteoxondroz
- Artrit və artroz
- Skolioz və digər onurğa problemləri
- İdman zədələri
- Nevroloji xəstəliklər:
- Radikulit
- Nevrit və nevralgiyalar
- Serebral iflic
- Bel fəqərəsi yırtığı
- Kardiovaskulyar sistem xəstəlikləri:
- Hipertoniya
- Reabilitasiya ürək infarktından sonra
- Reabilitasiya:
- Travmalar və əməliyyatlardan sonra
- İfliclərdən sonra
- Protetikadan sonra əzələlərin funksiyasını bərpa etmək
Fizioterapiyanın əsas üsulları:
- Elektroterapiya (elektrik impulsları ilə müalicə)
- Ultrasəs terapiyası
- Maqnitoterapiya
- Lazer terapiyası
- Termoterapiya (isti və ya soyuq tətbiqlər)
- Su müalicəsi (hidroterapiya)
- Masaj və manuel terapiya
- Fizioterapevtik məşqlər (LFT)
Fizioterapevtə müraciət nə vaxt vacibdir?
- Xroniki ağrılar zamanı
- Travma sonrası bərpa prosesində
- Əməliyyatdan sonra hərəkətlərin bərpası üçün
- Əzələ zəifliyi və ya tonus pozğunluğu hallarında
- Onurğa problemlərində (ağrılar, sərtlik, əyilmələr)
Fizioterapevt müalicəni hər bir xəstənin fərdi ehtiyaclarına uyğun planlaşdırır və digər mütəxəssislərlə (ortoped, nevroloq, reabilitoloq və s.) birgə işləyə bilər.
Həkim-Fizioterapevt, Reabilitoloq 15 illik iş təcrübəsinə malik olan Dr. Gülnar Əhmədliyə nə zaman müraciət edə bilərsiniz ?
- Boyun ağrısı
- Bel ağrısı
- Çiyin ağrısı
- Diz və ayaq ağrıları
- Onurğa , qamət pozğunluqları (Skolioz, Kifoz, Lordoz)
- Karpal Tunel Sindromu
- Qabarma, Protruziya, Yırtıq zamanı
- Plantar Fassit (Daban şporu) daban ağrıları zamanı
- İnsult
- Osteoxondroz zamanı sağlamlığınızı etibarlı əllərə təslim edə bilərsiniz
Fizioterapevt yanına gedərkən hansı müayinələrdən keçmək lazımdır ?
Fizioterapevt yanına gedərkən müalicə prosesinin düzgün planlaşdırılması üçün bəzi müayinələrdən keçmək vacibdir. Bu müayinələr xəstənin vəziyyətindən və şikayətlərindən asılı olaraq fərqlənə bilər. Əsasən aşağıdakı müayinələr tövsiyə olunur:
1. Laborator müayinələr:
- Ümumi qan analizi – iltihab proseslərini və ümumi sağlamlıq vəziyyətini qiymətləndirmək üçün.
- Qanın biokimyəvi analizi – qaraciyər, böyrək funksiyaları və elektrolit balansını yoxlamaq üçün.
- Kalsium, D vitamini və digər mineralların səviyyəsi – sümük sağlamlığı üçün vacibdir.
2. Görüntüləmə müayinələri:
- Rentgen (Rengenoqrafiya) – sümük və oynaq strukturlarını qiymətləndirmək üçün.
- Maqnit Rezonans Tomoqrafiya (MRT) – yumşaq toxumalar, fəqərəarası disklər və sinir sıxılmalarını müəyyən etmək üçün.
- Kompyuter Tomoqrafiyası (KT) – travma və ya kompleks strukturlu problemlərdə daha dəqiq görüntü üçün.
- Ultrasəs müayinəsi (USM) – əzələlər, bağlar və oynaqların vəziyyətini öyrənmək üçün.
3. Funksional testlər və qiymətləndirmə:
- Elektromioqrafiya (EMQ) – əzələ və sinir fəaliyyətini qiymətləndirmək üçün.
- Oynaqların hərəkət diapazonunun testi – oynaq və əzələ hərəkətlərini məhdudlaşdıran səbəbləri müəyyənləşdirmək üçün.
- Postur analiz – bədənin duruşunu və onurğanın vəziyyətini analiz etmək üçün.
4. Xüsusi tibbi testlər (əgər lazımdırsa):
- Osteoporoz üçün sümük sıxlığının ölçülməsi (densitometriya).
- Sinir sisteminin problemləri zamanı sinir keçiriciliyinin ölçülməsi (elektroneyroqrafiya).
- Ürək-damar sisteminin qiymətləndirilməsi (EKQ və ya ExoKardioqrafiya) – fizioterapiya ürək xəstələrində reabilitasiya üçün lazımdırsa.
5. Xəstəlik tarixçəsi və həkim rəyi:
- Əgər siz artıq başqa həkimə müraciət etmisinizsə, əvvəlki müayinələrin nəticələrini və tibbi sənədləri götürün. Fizioterapevtə xəstəliyin tarixçəsi haqqında məlumat vacibdir.
Nə üçün bu müayinələr lazımdır?
Bu müayinələr fizioterapevtin:
- Sizin üçün uyğun olan fizioterapiya metodunu seçməsi,
- Əks göstərişləri nəzərə alması,
- Müalicənin effektivliyini artırması üçün vacibdir.
Əgər fizioterapiyadan öncə xüsusi hazırlıq tələb olunursa, həkiminiz bu barədə sizi əvvəlcədən məlumatlandıracaq.