Skolioz, onurğanın yan tərəfə əyilməsi zamanı meydana gələn bir xəstəlikdir. Zamanla irəliləyərək, bel ağrısına və anormal duruşa səbəb ola bilər. Çiyinlərin və çanağın asimmetriyası bel ağrısı və zəif duruş ilə baş verir. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq olar.

Skolioz (onurğa əyriliyi) nədir?

Skolioz, normal olaraq düz onurğanın yan tərəfə əyilməsi zamanı meydana gəlir. Onurğa fəqərə adlanan bloklardan ibarətdir və arxadan baxanda sağlam onurğa düz görünür. Skoliozlu insanlarda onurğa sütunu adətən S və ya C şəklində əyilir və bu əyrilik fəqərələr fırlandıqca insanın bir tərəfə əyilməsinə səbəb olur.

Rentgendə onurğanın əyriliyi 10 dərəcə və daha çox olduqda skolioz diaqnozu qoyulur. Bu əyrilik müxtəlif bölgələrdə onurğanın sağ, sol və ya hər iki tərəfində baş verə bilər. Skolioz həm arxanın ortasında olan döş fəqərələrini, həm də bel nahiyəsində olan bel fəqərələrini təsir edə bilər və onurğa sütununun struktur pozğunluğu hesab olunur.

Skoliozun səbəbi nədir?

Skoliozun səbəbi çox vaxt bilinmir və bu vəziyyət “idiopatik skolyoz” adlanır. Skoliozun səbəbləri arasında; Serebral iflic və ya əzələ distrofiyası, anadangəlmə qüsurlar, körpəlikdə döş qəfəsinin əməliyyatı, onurğa zədələri kimi xəstəliklər təsirlidir.

Skoliozun səbəblərinə aşağıdakılar daxildir:

• Genetik faktorlar
• Serebral iflic
• Əzələ distrofiyası
• Anadangəlmə səbəblər
• İnfeksiyalar
• Şişlər
• Marfan sindromu
• Daun sindromu
• Onurğa beyni zədəsi
• Əzələ və sinir xəstəlikləri

Skoliozun əlamətləri hansılardır?

Yüngül skolyozlu uşaq və yeniyetmələrin əksəriyyətində heç bir əlamət yoxdur. Bu, adətən, valideynlər postural dəyişikliklər və pozğunluqları müşahidə etdikdə baş verir. Skoliozun ümumi simptomları bel ağrısı, dik durmaqda çətinlik, ayaq ağrısı, çiyinlərin qeyri-bərabər olması, çiyin bıçaqlarının çıxması və daim bir tərəfə əyilməsidir.

Skoliozun simptomlarına aşağıdakılar daxil ola bilər:

• Qeyri-bərabər çiyinlər
• Çıxan kürək sümükləri
• Çanaqda bərabərsizlik
• Daim bir tərəfə əyilmək
• Qeyri-bərabər ayaq uzunluğu
• Boyda qısalma

Skolioza (onurğa əyriliyi) necə diaqnoz qoyulur?

Uşaqların və yeniyetmələrin əksəriyyətində simptomlar olmadığı üçün həkimlər adi müayinə zamanı skolyoz diaqnozunu qoya bilərlər. Xəstəlik tarixinə və ailə faktorlarına əsaslanaraq, uşağın duruşunu qiymətləndirmək və hər hansı bir asimmetriyanı aşkar etmək üçün fiziki müayinə aparılır. Skolyozun diaqnozu üçün rentgenoqrafiya da aparıla bilər.

Skolioz (Onurğa Əyriliyi) Dərəcələri və Təsnifatı

Kobb bucağı onurğanın ən əyri iki nöqtəsi arasındakı bucaqdır. Skoliozun dərəcəsini ölçür və birdən çox əyrilik varsa, hər bir əyrilik üçün ayrıca hesablanır. Skoliozun dərəcələrini hesablamaq üçün rentgendə ən çox meylli fəqərələrin yuxarı və aşağı hissəsindən xəttlər çəkilir. Bu xətlərin kəsişməsi skolyozun şiddətini göstərir.

Skolioz Kobb bucağına görə aşağıdakı kimi təsnif edilir:

• I dərəcə – Kobb bucağı 0 – 10
• II dərəcə – 11-25
• III dərəcə – 26-45
• IV dərəcə – 45-dən yuxarı dərəcələr